Πάρε την ολόσωμη φωτογραφία ενός ανθρώπου
και με τον αντίχειρα - αν έχεις - άρχιζε να καλύπτεις κάποια τμήματα του
κορμιού του. Τα πόδια; Ο άνθρωπος εξακολουθεί να σου μιλάει. Τα χέρια; Τίποτα
δεν αλλάζει. Την κοιλιά, το στέρνο, όλο το κορμί κάτω από το πηγούνι; Ό,τι
κρύβεις μολονότι συμπληρώνει αυτό που απομένει, δεν έχει καμιά ισοδυναμία μαζί
του. Μόνο αν με μια κίνηση ανεξήγητης βίας καλύψεις το πρόσωπο, ο άνθρωπος
αφανίζεται.
Οι ήρωες του κλασικού μυθιστορήματος είναι
δοσίλογοι. Κάποιος έχει παραβιάσει μεγαλοπρεπώς το άβατο της ψυχής τους και
διαβάζει ανεμπόδιστα τη σκέψη τους, ελέγχει τις μύχιες κινήσεις τους, τους
εξαναγκάζει σε διαρκείς ομολογίες. [...]
Με άνεση μάγου ο μυθηστοριογράφος
κυκλοφορεί ανάμεσα στα πρόσωπά του, τα περιγράφει, τα παρακολουθεί και όποτε το
φέρνει η περίσταση -δηλαδή πολύ συχνά, σχεδόν πάντα- ξεκλειδώνει το νου τους
και τη μνήμη τους, για να φέρει μια αλήθεια στο φως.
Η ζωή ανασαίνει μέσα από τα πνευμόνια του
πολέμου. Και το παιχνίδι επίσης. Όλα τα παιχνίδια έχουν αντιπάλους, εχθρούς,
ανταγωνιζόμενους και θεσμισμένος σκοπός τους είναι η άρνηση. Αγωνίζομαι για να
αρνηθώ τον άλλο, να τον νικήσω καταφάσκοντας στον εαυτό μου. Μόνο που, ενώ στον
αληθινό πόλεμο η άρνηση σημαίνει τον θάνατο του άλλου, στο παιχνίδι σημαίνει
απλώς την ταπείνωση, τον υποβιβασμό του. [...] Η αναμέτρηση είναι μια μονομαχία
μέχρι θανάτου ο οποίος επέρχεται, αλλά μένει στο συμβολικό επίπεδο.
Μέσα στο γήπεδο οι γυναίκες είναι όσες και
οι όμορφες γυναίκες έξω από το γήπεδο: δηλαδή μετρημένες. [...]
Αν διωχτεί η βία από τα γήπεδα, υπάρχει
βάσιμος φόβος ότι θα φύγουν μαζί και τα γήπεδα. Όσοι θέλουν ειρηνικούς
αγωνιστικούς χώρους είναι όσοι θέλουν τους ζωντανούς χωρίς τους νεκρούς, τη
μέρα χωρίς τη νύχτα, τις τράπεζες χωρίς τους ληστές, το νερό χωρίς τη
δίψα...Εντέλει όσοι ξεχνάνε ότι το ανθρώπινο πρόσωπο γελάει με τον ίδιο ακριβώς
τρόπο που κλάιει. [...]
Ο τενίστας και ο σκακιστής αποδείχνονται
κρυψίνοες και υστερόβουλοι, σε αντίθεση με τον ταβλιστή και τον ποδοσφαιριστή
που τα δείχνουν όλα. Πάντα οι ανώτερες τάξεις ήταν πιο κομψές, πιο
ραφιναρισμένες, πιο ασκημένες στην εχεμύθεια και γι' αυτό πιο δυστυχισμένες.
[...]
Αν ο κινηματογράφος έγινε τέχνη νοθεύοντας
μια σειρά άλλων (ζωγραφική, θέατρο, μουσική, παντομίμα, μυθιστόρημα), το
ποδόσφαιρο έκανε το ίδιο με πολλά αθλήματα: τους δρόμους, την πάλη, τα άλματα -
εξ ού και η καταδίκη του από τους υποστηρικτές των καθαρόαιμων αθλημάτων ως
νόθας παιδιάς. Γιατί, όμως, τα νόθα πράγματα πολύ συχνά είναι ασύγκριτα πιο
νόστιμα από τα άχραντα? [...]
Ο αθλητής υπερβαίνει πάντα το στοιχείο του
αγωνίσματός του προς τη νίκη. Έτσι, αν αναρωτηθούμε, για παράδειγμα, τι σκέφτεται
ο κολυμβητής για το νερό, η απάντηση είναι απλή: τίποτα.
Αντίκρυ στον πρωτοφανή σφετερισμό των
προβλημάτων της από τις επιστήμες του ανθρώπου: ψυχανάλυση, γλωσσολογία,
σημειολογία, επιστήμες των δομών κτλ. η σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη δεν μπορεί παρά
να αναγνωρίζει την κρίση της.
